Invloed op beleid Manuela en Shannon weten dit als geen ander. Manuela deed een studie bestuurskunde en kwam via haar stage aan het werk bij gemeente Tilburg als aanjager jeugdparticipatie voor een grote regio in Brabant. Ze heeft van haar derde tot haar negentiende jaar in een pleeggezin gewoond. Tussentijds ging ze nog een korte periode bij haar biologische moeder wonen. Manuela: “Helaas werkte dat niet, maar gelukkig kon ik terug naar mijn pleeggezin. Het was echt niet altijd makkelijk, maar al die ervaringen zijn niet voor niets geweest. Door mijn studie en werk besefte ik: Jongerenparticipatie gaat ook over mij! Ik ben aangesloten bij JongWijs, omdat ik vind dat de stem van kinderen en jongeren met een achtergrond in een pleeggezin of gezinshuis ongehoord is. Maar de mening van jongeren telt! Hun mening moet opgepakt worden, zodat ze invloed hebben op beleid.” Roze bril Ook Shannon praat mee vanuit haar ervaringen. Zij is nu onderwijsassistente in de bovenbouw van een basisschool in Berkel. Toen ze 12 jaar was, overleed haar moeder en kwam ze in pleegzorg terecht. Ze woonde bij drie pleeggezinnen: één tijdelijk adres en twee langdurige. Shannon: “Jongeren mogen meer een stem hebben en daarom ben ik aangesloten bij JongWijs. Sommige jeugdzorgprofessionals hebben een roze bril op, die door het delen van onze ervaringen afgedaan kan worden. Problematiek wordt bijvoorbeeld onderschat, omdat de beleving van jongeren anders kan zijn dan de interpretatie van professionals.”

"De mening van jongeren telt! Hun mening moet opgepakt worden, zodat ze invloed hebben op beleid."

Megafoonfunctie JongWijs is een netwerk van jongeren en jongvolwassenen met ervaring in een pleeggezin of gezinshuis. Samen vormen de JongWijzers een enthousiast landelijk netwerk van jongeren (14 tot 30 jaar) die met elkaar ervaringen delen en projecten opzetten. Ook geven zij gevraagd en ongevraagd advies aan professionals, (jeugd)zorgorganisaties en beleidsmakers in de zorg voor jeugd. Als ervaringsdeskundigen in de jeugdzorg kunnen de JongWijzers écht iets toevoegen aan de zorg voor jeugd. Shannon: “We hebben eigenlijk een megafoonfunctie om de stem van jongeren hoorbaar te maken. Het is een uitdaging om tijdens onze activiteiten de boodschap van jongeren te horen, maar we nodigen ze altijd uit om aan te sluiten bij JongWijs. Door in gesprek te gaan met deelnemers, proberen we erachter te komen hoe we kunnen helpen met vragen die bij jongeren leven. Ook is het heel nuttig om te ervaren dat je niet de enige bent.” Door JongWijs worden allerlei activiteiten georganiseerd, zoals lasergamen en barbecueën. Manuela: “We zijn te volgen via insta, dus zo kun je op de hoogte blijven van welke activiteiten er nog komen!”

Buiten kaders denken Shannon en Manuela zijn het met elkaar eens: jongeren moeten zich meer laten horen. Een stem helpt om mee te beslissen en het leven in eigen handen te nemen. Ze lichten het allebei toe met een voorbeeld. Manuela: “Toen ik terugkeek op mijn eigen ontwikkeling en de zoektocht naar mijn identiteit zag, besloot ik om anderen te helpen. Het is belangrijk dat er aandacht is voor de loyaliteiten waar je als jongere mee te maken hebt. Pleegouders die onbedoeld een opmerking over je moeder maken, moeten weten dat het tóch schuurt. Je moeder is je moeder. Verder vind ik het heel belangrijk om anderen uit te dagen om buiten de kaders van alle systemen te denken. Dat geeft echte vrijheid en meer mogelijkheden om aan te sluiten bij de hulpvraag. We hebben de hulpverlening in Nederland soms te goed georganiseerd, waardoor we vastzitten. Maatwerk kan dan de oplossing zijn, maar dan moet je dat wel vertellen!” Zelfvertrouwen Shannon mijmert even: “Ik dacht terug aan de start van pleegzorg toen mijn moeder net was overleden. Ik heb me in die periode eerst enorm afgezet. Ik sloot me af en trok me terug op mijn kamer. Hierdoor bleef het pleeggezin in onwetendheid en verergerde mijn problematiek. Ik wilde niet opvallen en zat in een ongewenste situatie die ik wilde herstellen zonder mijn mond open te doen. Gelukkig kwam ik toen in een crisispleeggezin terecht met veel begrip, waardoor ik in een korte tijd rust vond. Ik moest opnieuw vertrouwen in mijn nieuwe situatie leren opbouwen en ruimte krijgen om verdriet te verwerken. Maar het was toen zó lastig om mijn mening te uiten! Dat gun ik eigenlijk niemand. Dat is voor mij de drive: voorkomen dat anderen hetzelfde opgesloten gevoel meemaken. Want het hebben van een stem heeft mij meer zelfvertrouwen gegeven.” Door Gerdien Rietveld, redactielid BIJ ONS, gezinshuisouder en tekstschrijver, en Flip Woltering, redactielid BIJ ONS, gepensioneerd pleegzorgwerker en (pleeg)grootvader.