Voor- en nadelen van deeltijdpleegzorg
Toen ik een aantal jaren geleden begon met pleegzorg besloot ik er meteen vol voor te gaan. Ik koos voor langdurige pleegzorg en er kwam een meisje bij me wonen die bij mij zou opgroeien tot ze volwassen is en klaar is om zelfstandig te gaan wonen. Na een tijd kwam er om de week een jongetje bij ons logeren, een weekendpleegkind. Gek genoeg vond ik dit veel zwaarder dan de zorg voor het meisje. Ik moest voortdurend mijn weekendplanning aanpassen, het brengen en halen kostte veel tijd en ik kon niet mijn eigen koers bepalen in de opvoeding. Bovendien vond ik het zwaar dat de dynamiek in het gezin steeds veranderde als we met zijn drieën waren. Toch ken ik ook pleeggezinnen die het juist prettig vinden om in deeltijd voor een pleegkind te zorgen. Zij werken doordeweeks fulltime en willen dit niet van invloed laten zijn op het kind, ze willen eerst ervaren hoe pleegzorg werkt zonder meteen een zware verantwoordelijkheid te dragen of ze vinden het fijn om niet altijd gebonden te zijn.
Deeltijdpleegzorg heeft zowel voor- als nadelen. In elk gezin is de situatie anders en niet alles weegt in iedere situatie even zwaar. Daarom zet ik in dit artikel een aantal voors en tegens uiteen om je te helpen een weloverwogen keuze te maken. Ik heb hiervoor verschillende pleegouders gevraagd naar hun ervaringen.
Wat is deeltijdpleegzorg?
Pleegzorg kan ook in deeltijd. Het kind komt dan af en toe in een weekend of in een vakantie bij een pleegouder logeren. Dan ben je weekend- of vakantiepleegouder. Maar hierover kunnen natuurlijk ook andere afspraken worden gemaakt. Het pleegkind komt bijvoorbeeld iedere woensdagmiddag of het komt niet op vaste dagen, maar gewoon wanneer dit nodig of wenselijk is. Door deeltijdpleegzorg te bieden, ontlast je de ouders of de pleegouders waar het kind woont. Soms zorg je ervoor dat een kind, dat normaal in een instelling woont, af en toe kan ervaren hoe het gewone gezinsleven eraan toe gaat. Deeltijdpleegzorg kan voor kortere of voor langere tijd zijn en duurt maximaal totdat de jongere 23 jaar oud wordt.
Bron: pleegzorg.nl
Voordelen
Deeltijdpleegzorg kan voorkomen dat een kind langdurig uit huis geplaatst moet worden. Zowel de ouders als het kind kunnen op die manier even op adem komen. Ouders die soms wat moeite hebben met de opvoeding worden op die manier ontlast en komen tot rust, waardoor zij voor hun kind kunnen blijven zorgen. Ook het kind kan even ontsnappen uit de situatie thuis en leert in het deeltijdpleeggezin dingen die het thuis nooit zou leren.
Als je goede afspraken kunt maken met de ouders en goed contact met elkaar hebt, kun je van elkaar leren en kunnen jij en zij een bepaalde aanpak die goed bij de ander werkt ook toepassen. Soms ben jij als deeltijdpleegouder de persoon die de ouders leert hoe de opvoeding en verzorging werkt. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als je zelf een ervaren (pleeg)ouder bent en de ouders nog jong en onervaren zijn. Daarna kunnen zij het zelf en daardoor kan het kind thuis blijven wonen.
Door de opvoedlijn van de ouders of het vorige pleeggezin vast te houden, kun je de positieve veranderingen of dingen die werken voor het kind continueren, zonder dat je zelf het wiel opnieuw moet uitvinden. Voor het kind is dit ook prettig omdat het dan weet waar het aan toe is.
Het feit dat de opvoeding niet je primaire verantwoordelijkheid is, kan een voordeel zijn. Je kunt daardoor een andere rol innemen voor het kind en daarom op een meer ontspannen manier met je pleegkind bezig zijn.
Ook kan het zo zijn dat pleegzorg eigenlijk niet zo goed past bij de rest van je gezin, omdat de aanwezigheid van een pleegkind bijvoorbeeld te belastend is voor je eigen kinderen, maar je wil toch graag iets betekenen voor een kind. Misschien werkt deeltijdpleegzorg dan beter.
Nadelen
Sommige pleegouders steken veel tijd en energie in de opvoeding van hun pleegkind, maar ervaren dat de effecten ervan weer teniet worden gedaan als het kind naar huis gaat. In het andere gezin wordt een andere opvoedstijl gehanteerd en worden andere grenzen gesteld, dit kan verwarrend zijn voor het kind en frustrerend voor jou als pleegouder.
Soms moet het kind ook echt even bijkomen van het leven thuis. Op het moment dat hij of zij dan eindelijk is uitgerust, is het alweer tijd om terug naar huis te gaan. Je kunt hierdoor het gevoel krijgen dat je minder bereikt dan je zou willen.
Het kan ook gebeuren dat de deeltijdpleegzorg beter eerder ingezet had kunnen worden. Als je kind dan is geplaatst bij deeltijdpleegouders blijkt dat er te veel problematiek is thuis en de opvoedonmacht te groot is om tussendoor naar de ouders terug te gaan. Hij of zij wordt dan alweer snel overgeplaatst naar een voltijdpleeggezin. Dat kan frustrerend zijn voor de deeltijdpleegouder die zich graag had ingezet voor dit kind. Voor je kind is het ook niet goed dat het weer moet wennen aan een nieuw gezin, terwijl het net bezig was een band op te bouwen met de deeltijdpleegouders. Een mogelijke oplossing hiervoor is dat je deeltijdpleegouder blijft.
Logistiek kan het soms lastig plannen zijn. Je moet eerder vertrekken op een verjaardag omdat je je kind terug naar huis moet brengen, je kunt vanmiddag geen boodschappen doen omdat je kind wordt gebracht en spontaan een weekend weg gaat niet altijd.
Je mist veel en wordt niet altijd betrokken bij wezenlijke onderdelen van het leven van je deeltijdpleegkind. Zo weet je vaak niet hoe het op school of tijdens therapie gaat, omdat je er nooit komt. Natuurlijk kun je hiernaar informeren, maar de informatie komt altijd uit de tweede hand. Soms worden er ook beleidsmatige beslissingen genomen rondom het kind waar je niet in betrokken wordt.
De begeleiding van deeltijdpleegouders is minimaal. Ook kan het gebeuren dat er kosten zijn die niet vergoed worden door pleegzorg of door de ouders of voltijdpleegouders.
Tot slot
Deeltijdpleegzorg kan voor sommige pleeggezinnen een fijne vorm van pleegzorg zijn, maar voor andere gezinnen werkt het juist niet zo goed. En wat de een als voordeel ervaart, kan voor een ander juist weer een nadeel zijn. Zo vond ik het jammer dat ik nooit op de basisschool van mijn weekendpleegzoon kwam, maar misschien vindt een andere pleegouder het juist weer prettig dat dit niet hoeft. De voor- en nadelen die ik noem in dit artikel zijn de ervaringen van verschillende deeltijdpleegouders. Ook heb ik mijn eigen ervaringen besproken. Ze zijn verre van uitputtend en waarschijnlijk kun je er zelf nog een aantal bedenken. Hopelijk helpt dit artikel bij het maken van een keuze.
Door Chretienne Peeters